W związku z tym, że Czechy od 2007 roku znajdują się – podobnie jak Polska – w strefie Schengen, obywatele Polski mogą swobodnie przekraczać granice w każdym miejscu i nie podlegają kontroli granicznej.

Legalizacja pobytu

Jeżeli planowany pobyt na terenie Czech jest dłuższy niż 30 dni, osoby przyjeżdżające zobowiązane są zarejestrować się w odpowiedniej jednostce Policji ds. Cudzoziemców i Pogranicza (Cizinecká policie) w mieście aktualnego zamieszkania, a to w ciągu 30 dni od wjazdu na terytorium Czech.

Tyle mówi prawo, jednak w praktyce nie jest ono egzekwowane od mieszkańców Unii Europejskiej. Nie są również znane przypadki karania obywateli Polski za niezarejestrowanie się w przeciągu 30 dni. Jednym słowem, zezwolenie na pobyt nie jest wymagane, ale można je otrzymać.

W Czechach istnieją dwa rodzaje zameldowania – pobyt trwały i pobyt tymczasowy. Cała procedura w obu przypadkach jest bezpłatna.

Wniosek można złożyć po przyjeździe do Czech na Policji ds. Cudzoziemców i Pogranicza, a nawet już w Polsce, w czeskiej placówce konsularnej. Wniosek złożony w Polsce jest rozpatrywany 180 dni, a wniosek złożony w Czechach – 60 dni.

Pobyt tymczasowy (přechodný pobyt)

 Jeśli planowany okres pobytu w Czechach jest dłuższy niż trzy miesiące, można ubiegać się o certyfikat na pobyt czasowy. W tym celu należy udać się do najbliższego inspektoratu Policji ds. Cudzoziemców i Pogranicza (Cizinecká policie) właściwego dla aktualnego miejsca pobytu. W Czechach tą jednostką administracyjną jest policja.

Do złożenia wniosku o wydanie świadectwa na pobyt czasowy potrzebne są następujące dokumenty:

• dowód tożsamości;
• dokument potwierdzający cel pobytu (zatrudnienie, badania naukowe, inna praca zarobkowa);
• dokument poświadczający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego –  poświadczenie ubezpieczenia zdrowotnego nie jest wymagane, gdy celem pobytu jest zatrudnienie;
• oświadczenie, że w czasie pobytu osoba nie będzie ubiegać się o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej;
• fotografia;
• potwierdzenie zakwaterowania – wystarczy kopia umowy o wynajęciu mieszkania lub pokoju.

Pobyt trwały (trvalý pobyt)

Obywatele Polski są uprawnieni do ubiegania się o pobyt stały na terenie Republiki Czeskiej po pięciu latach czasowego, ale nieprzerwanego pobytu w Czechach.

Wniosek o wydanie świadectwa trwałego pobytu należy składać w Regionalnym Departamencie Migracji i Uchodźstwa przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych właściwym dla aktualnego miejsca zamieszkania (krajské pracoviště odboru azylové a migrační politiky Ministerstva vnitra).

Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

• dowód tożsamości;
• dokument poświadczający spełnienie wymaganych warunków (5 lat czasowego, ale nieprzerwanego pobytu na terenie Republiki Czeskiej);
• dwie fotografie;
• potwierdzenie zakwaterowania – kopia umowy o wynajęciu mieszkania lub pokoju.

Co daje zameldowanie, pobyt trwały lub tymczasowy?

Jeśli chcemy po prostu spokojnie żyć w Czechach i nie zamierzamy aktywnie uczestniczyć w życiu czeskiego społeczeństwa, to nie jest nam potrzebny ani czasowy, ani trwały pobyt. Na przykład większość banków pozwala na otwarcie rachunku, nie wymagając udokumentowanego czasowego lub trwałego pobytu.

Jednak jeśli chcemy mieć możliwość parkowania w „strefie niebieskiej”, konieczne jest posiadanie karty do parkowania ważnej dla danej dzielnicy – taką kartę można uzyskać  wyłącznie za okazaniem dokumentu potwierdzającego tymczasowy lub trwały pobyt.

Pobyt tymczasowy wystarczy również, jeśli zamierzamy zawrzeć umowę z operatorem sieci komórkowej, ubiegać się o kredyt w banku lub zarejestrować działalność gospodarczą.